(Του Δημήτρη Αμπατζόγλου)
Δεν θυμάμαι αν σας έχω αναφέρει ότι η επαφή μου με τον Χάουαρντ Φίλιπ Λάβκραφτ ήταν λίγο πριν από την στρατιωτική μου θητεία. “Το κάλεσμα του Κθούλου” είναι από τα βιβλία που πρέπει να διαβάσει όποιος έχει τη υποκουλτούρα σαν Χόμπι. Τότε επηρεασμένος από την μουσική που άκουγα ένα ποπ διήγημα ήταν ότι έπρεπε. Το παράδοξο είναι ότι τρόμαζα τους επαρχιώτες επαγγελματίες οπλίτες(ΕΠΥ τους έλεγαν και ήταν συνήθως δευτερότοκοι γιοι τσοπάνηδων που πίστευαν σε δαίμονες και νεράιδες) και έτσι δεν με πείραζαν μιας και βάση της ανάγνωσης που αφηγούμουν νόμιζαν πως είχα κάποιες σατανικές υπερφυσικές δυνάμεις (Ήταν και η περίοδος της δίκης των σατανιστών της Παλλήνης). Κατά κάποιο τρόπο χρωστάω την στρατιωτική ησυχία μου σε αλλόκοτους συγγραφείς με τάσεις ψυχασθένειας. Αυτό που δεν περίμενα είναι ότι αυτά τα κείμενα θα τα χρησιμοποιούσαν εθνικιστές δημοσιογράφοι για να χειραγωγούν τους εν λόγω τσοπαναραίους εφ όρου ζωής και ότι η Ναζιστική οργάνωση της χώρας μας θα είχε το ίδιο όνομα με μια από τις “μυστικές εταιρίες μιασμάτων” που περιγράφει ο κορυφαίος της μεταφυσικής φαντασίας. Δε βαριέσαι. Το ότι οι μιαροί έχουν την αίσθηση της “Άριας φυλής” δεν χαλάει ούτε την ομορφιά του αναγνώσματος και κυρίως την πένα της αστικής λογοτεχνίας αυτού του τύπου. Και “Η μουσική του Έριχ Τσαν” εξηγεί πολλά για την ψυχοσύνθεση του Μάστορα.
Σε αυτό το μικρό διήγημα ο Λάβκραφτ δεν ντρέπεται να δηλώσει την ημιμάθεια του. Αυτό είναι πολύ καλό αν σκεφτούμε πως οι αντιγραφείς και ο αναγνώστες του, οι διαδικτυακοί παντογνώστες και ειδικοί πολεμιστές του πληκτρολογίου, δεν το κάνουν. Αναφέρεται σ’ ένα μουγκό μουσικό και την αλλόκοτη μουσική που παίζει. Εδώ έχουμε να κάνουμε με κάποιον Αμερικάνο ακροατή, που κατά πάσα πιθανότητα είναι ο λογοτέχνης, όπου εγκαταλείποντας τις ανέσεις παιδεύεται να επιβιώσει και να ερευνήσει στο βρώμικο Παρίσι του μεσοπολέμου (μάθημα ζωής για τις λουλούδες που κατακεραυνώνουν τους πάντες από την ασφάλεια του σπιτιού τους). Εκεί συναντά την μούσα του που είναι ένας γέρος με ψυχώσεις που παίζει βιόλα σε θέατρα και πρόζες για να βγάλει το νοίκι και το φαγητό του. Αν δεχτούμε ότι η τέχνη είναι αχάριστη με τους υπηρέτες της ο Κύριος Τσαν θα ήταν το λαμπερό παράδειγμα. Αλλά κάτι περίεργο συμβαίνει. Η μουσική του δεν είναι αυτό που όπως μας έμαθαν στο σχολείο εξευγενίζει τα ήθη.
Μελετώντας και φτιάχνοντας προϊστορικά όργανα δεν χρειάστηκε πολύ για να καταλάβω τι λέει ο συγγραφέας. Ούτως ή άλλως η δράση σ’ αυτό το μικρό κείμενο περιορίζεται ουσιαστικά σε μία παράγραφο. Μπείτε στον κόπο να την διαβάσετε. Είναι σαν την μουσική. Μικρά κομμάτια συμπυκνωμένου κειμένου που θέλουν πολύ δουλειά για να έχουν αποτέλεσμα.
ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ
ΤΕΤΡΑΔΙΟ
