Ο λόγος της ψηφιοποίησης

Είναι τόσο παλιός όσο και η ανθρώπινη ιστορία. Το αντικείμενό μας σήμερα ξεφεύγει λίγο από το τυπικό τεχνικό και μας οδηγεί σε λίγο πιο βαθιές αναζητήσεις. Το ανθρώπινο μυαλό έχει την τάση αντιλαμβάνεται τα πράγματα με έναν τρόπο που είναι ακαθόριστος. Αν πάτε σε μια ομάδα ελεύθερου σχεδίου θα δείτε τους μαθητές ότι ενώ σχεδιάζουν το ίδιο αντικείμενο στην ίδια θέση ή αντιγράφουν μια φωτογραφία, τα σχέδια είναι τελείως διαφορετικά χωρίς αυτό να σημαίνει ότι το ένα είναι καλύτερο ή χειρότερο από το άλλο. Αυτό οφείλεται στο ότι στο ελεύθερο σχέδιο δεν υπάρχουν διακριτές τιμές. Έτσι πριν βιαστείτε να κρίνετε έναν καλλιτέχνη, να ξέρετε πως δεν φοράει τα ίδια μάτια με σας. Το παράδειγμα ισχύει σε όλες τις μορφές τέχνης. Ο κάθε άνθρωπος αξιοποιεί τις αισθήσεις του με μια σχέση αυστηρά προσωπική. Η ερώτηση είναι: τι γίνεται όταν πρέπει να συνεργαστούν παραπάνω από δυο ώστε να βγει ένα ομαδικό αποτέλεσμα. Ο άνθρωπος αρχίζει την ιστορία του πάνω στον πλανήτη με την πρώτη ψηφιοποίηση που λέγεται ανθρώπινη γλώσσα. Απ΄ τα νοήματα του σώματος περνάμε στον έναρθρο λόγο και από εκεί στον γραπτό. Το πώς και το πότε ουσιαστικά κανένας δεν το ξέρει.

Ο γραπτός λόγος είναι η πρώτη μορφή ψηφιοποίησης. Αντί να σχεδιάσουμε το ον ή το αντικείμενο με καθαρό σχέδιο, χρησιμοποιούμε στην αρχή τα ιερογλυφικά, μετά τα συλλαβογράμματα και τέλος τους φθόγγους για να κάνουμε τους απαραίτητους συνδυασμούς. Το εξελικτικό μοτίβο έχει έναν και μόνο σκοπό: την ευρύτητα και την ταχύτητα μετάδοσης της πληροφορίας σε συνδυασμό με την αύξηση του όγκου της. Φυσικά αυτό δεν είναι απόλυτο. Υπάρχουν πολιτισμοί που έζησαν αρκετούς αιώνες χωρίς να χρησιμοποιούν αυτήν την τεχνική. Κλασικό παράδειγμα είναι οι αφρικανικοί και αμερικανικοί λαοί μέχρι την κατάκτησή τους από τους Ευρωπαίους. Η ψηφιοποίηση είναι ένα πλεονέκτημα που παίρνει το φυσικό χάος και το μετατρέπει σε διακριτές τιμές ώστε να είναι κατανοητό από τον γνώστη του συστήματος. Η μουσική λ.χ. υπάρχει και πριν την εφεύρεση της παρτιτούρας, αλλά αυτήν τη στιγμή γνωρίζουμε συνθέτες και μελωδίες επειδή τις έχουν καταγράψει. Συνήθης είναι η αναφορά των μουσικολόγων σε μουσικοσυνθέτες που υπέκλεπταν παραδοσιακά τραγούδια και τα παρουσίαζαν ως δικά τους. Άρα ο γνώστης ενός συστήματος καταγραφής πλεονεκτεί σε σχέση με κάποιον που μπορεί απλά να παράγει ένα πνευματικό δημιούργημα. 

Η εξέλιξη της ψηφιοποίησης δεν σταματά ποτέ. Όλοι ξέρουμε τον Γουτεμβέργιο σαν εφευρέτη της τυπογραφίας χωρίς να γνωρίζουμε τους παραγωγούς εντύπων που προηγούνται από αυτόν ,αλλά ήταν απλοί χαράκτες που σκάλιζαν τα χαρακτικά με ένα και μόνο σκαρπέλο. Στη μουσική όλοι γνωρίζουμε τον Guido d’ Arezzo, όμως ελάχιστοι αυτούς που του έδωσαν την ιδέα. Τα πράγματα, οι ιδέες ακόμη και ο ίδιος ο άνθρωπος στηρίζονται στο γεγονός ότι δεν χρειάζεται να ανακαλύπτουμε συνεχώς τα ίδια και τα ίδια. Η αιτία που το ανθρώπινο μυαλό εξελίσσεται είναι ότι πατώντας σε μια τεράστια βιβλιοθήκη δεν έχει την ανάγκη του να θυμάται όλα όσα οι προηγούμενοι του εξασφάλισαν. Όταν θέλω κάτι δεν έχω παρά να το ψάξω σε μια καταγραφή που κάποτε την έλεγαν εγκυκλοπαίδεια και τώρα διαδίκτυο. 

Το τελευταίο έχει να κάνει με την ενοποίηση όλων των τεχνικών καταγραφής-ψηφιοποίησης σε μια και μόνο μορφή. Στο άρθρο που διαβάζετε διαδοχικοί παλμοί από μηδέν ως -5 V ερεθίζουν τα ματάκια σας για να διαβάσουν την εικονική μορφή ενός τυπογραφικού στοιχείου του Γουτεμβέργιου με ρίζες σε κάποιον αρχαίο γραφιά που κρατούσε καταλόγους προϊόντων στη Μεσοποταμία. Αν δεν το έχετε με την ανάγνωση (όπως οι περισσότεροι που περιφέρονται στα διαδικτυακά μονοπάτια) ανοίγετε μια σελίδα που συνήθως παρέχει ψηφιακά αντίγραφα από μια εφεύρεση του Thomas Edison που ήταν η εξέλιξη των αυτόματων κλειδοκύμβαλων, γνήσιων τέκνων του πενταγράμμου ενός καλόγερου του Μεσαίωνα. Τώρα βέβαια θα αναρωτιέστε γιατί κάθομαι και ασχολούμαι μ΄ αυτό το θέμα. Η αιτία ύπαρξης της ομάδας μας είναι αυτή ακριβώς: σκέψεις, φράσεις και συναισθήματα των δικών μας χρόνων ύπαρξης κατά την προσωπική μας άποψη πρέπει να διασωθούν, όχι γιατί θεωρούμε ότι κάνουμε κάτι σπουδαίο, αλλά γιατί αν κάνουμε ακόμα και κάτι λάθος είναι καλό να το γνωρίζουν οι επόμενες γενιές ώστε τουλάχιστον να μην το επαναλάβουν. Επίσης είναι και μια μεγαλύτερη πρόκληση: η δυνατότητα να βουτάς στο χάος και να δίνεις μορφές στο πνιγηρό άμορφο αποτελεί μια κατάσταση της απόλυτης ηδονής. Για όσους ενδιαφέρονται και ανησυχούν για το τι συμβαίνει στον γεμάτο εντροπία κόσμο μας αντί να λιώνουν τα νευρικά τους κύτταρα, μπορούν να τεμαχίσουν αισθητικά πρόσωπα, καταστάσεις και γεγονότα σε βαθμό που να μην  τους επηρεάζουν. Αν δεν μπορούν, δεν πειράζει ας απολαύσουν αυτό που κάνουμε εμείς για λογαριασμό τους.

ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ

ΤΕΤΡΑΔΙΟ